معرفی بیماری هپاتیت سی (Hepatitis C)

 

هپاتیت سی (Hepatitis C)، یکی از شایع‎ترین و مهم‌ترین ویروس‌های هپاتیت ( هپاتیت‌های A,B.C,D ) و بیماری عفونی است که کبد، یکی از بزرگترین و مهم‌ترین اعضای داخلی بدن انسان  را درگیر و وظایف مهم آن شامل دفع سموم، ساخت پروتئین‌های حیاتی، تنظیم مصرف قند خون ، سوخت‌وساز چربی‌ها و  ساخت برخی هورمون‌های ضروری را مختل می‌کند. بیماری عفونی هپاتیت سی، در صورت عدم درمان و مزمن شدن، بافت طبیعی کبد را به تدریج تخریب کرده و فرد نهایتا پس از ۱۰ تا ۳۰ سال، به نارسایی مزمن کبدی و سیروز کبد (فرسودگی کبد) مبتلا شده و در صورت پیشروی بیماری و عدم درمان، در اثر نارسایی کبد، ممکن است به پیوند کبد نیاز پیدا کند. این بیماری همچنین احتمال ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. بیمارانی که در اثر هپاتیت سی، به نارسایی کبد مبتلا می‌شوند، لازم است قبل یا پس از پیوند کبد، هپاتیت سی را به طور کامل درمان کنند.

 

 میزان بروز و شیوع  بیماری

 

بر اساس برآوردها، 71 میلیون نفر در جهان ناقل ویروس هپاتیت سی هستند و سالانه ۷۰۰ هزار نفر بر اثر هپاتیت سی جان خود را از دست می‌دهند. در  ایران حدود 180 هزار فرد با این ویروس تماس داشته و 80 هزار نفر آنها که ویروس در بدنشان باقی مانده، نیازمند درمان هستند؛  اما در صورت جدی گرفته نشدن درمان هپاتیت سی، سالانه یکهزار نفر در کشور نیازمند پیوند کبد شده یا بر اثر این بیماری فوت خواهند کرد.

 

ایران جزو کشورهای پاک از نظر شیوع بیماری هپاتیت سی در بین جمعیت عمومی محسوب می‌شود. شیوع این بیماری در کشورهای همسایه ایران حدود 5 تا 10 برابر است.

 

اصلی‌ترین جمعیت هدف کنترل هپاتیت سی که مخزن اصلی این بیماری به شمار می‌روند، گروه‌های پرخطر شامل زندانیان، معتادان تزریقی، ساکنین حواشی شهرها که گرفتار آسیب‌های اجتماعی پرخطر شده‌اند، هستند. 60 درصد مبتلایان هپاتیت سی در جهان، در بین معتادان تزریقی هستند و 80 درصد افرادی که به جمعیت مبتلایان هپاتیت سی افزوده می‌شوند را همین گروه تشکیل می‌دهند؛ تعداد معدودی از مبتلایان هپاتیت سی، سایر افراد (غیر معتادان تزریقی) هستند ؛ بنابراین باید توجه داشت که خطر شیوع بیماری هپاتیت سی در هر جامعه ، می‌تواند توسط معتادان تزریقی افزایش یابد؛ لذا کنترل بیماری در این گروه پرخطر با انجام اقدمات کنترلی و حمایتی بسیار مهم است.

 

 اشکال بالینی بیماری

 

آلودگی با هپاتیت C خود را با اشکال بالینی مختلف نشان می‌دهد: هپاتیت سی حاد که پس از آلودگی با ویروس ، از زمان بیماری تا بهبودی کمتر از 6 ماه طول می‌کشد و در این مدت آسیب وارده به کبد، کاملا برطرف و ویروس از خون پاک می‌شود و هپاتیت سی مزمن که التهاب و آسیب وارده به کبد 6 ماه یا بیشتر طول می‌کشد و نیاز به درمان دارد.

 

 علائم بیماری

 

هپاتیت C ، در اغلب موارد هیچ علامتی ندارد و می‌تواند مثل یک سرماخوردگی ساده و معمولی بروز کند. برخی بیماران علائم عمومی عفونت ویروسی مانند خستگی، دل‌درد، درد عضلانی، تهوع و بی‌اشتهایی را نشان می‌دهند. در موارد پیشرفته، علائم نارسایی کبد، شامل تورم شکم و اندام‌ها،‌ یرقان و  … است. بیماران همچنین ممکن است خارش داشته باشند. منگی و خواب‌آلودگی هم در مراحل بسیار پیشرفته بیماری دیده می‌شود و با پیشرفت سیروز، در مواردی ، فرد با خطر کما نیز مواجه می‌شود.

 

 روشهای انتقال بیماری

 

ویروس هپاتیت سی ، عمدتا از راه خون (به طرق مختلف مثل دریافت خون آلوده، استفاده از سرنگ آلوده بویژه در معتادان تزریقی، سوراخ شدن بدن با هر وسیله تیز یا سوزن آلوده به ویروس، خالکوبی و حجامت غیربهداشتی، استفاده از لوازم شخصی مانند مسواک، تیغ، ناخن‌گیر به صورت مشترک با فرد آلوده به ویروس،) و از راه جنسی (مقاربت جنسی محافظت نشده با فرد آلوده)،‌ به بدن منتقل می‌شود.

 

 راه‌های تشخیص بیماری

 

اطمینان از ابتلا به هپاتیت سی نیازمند دو مرحله آزمایش است: مرحله اول آزمایش  آنتی بادی HCV است که در این مرحله، ۲۵ درصد کسانی که نتیجه آزمایش آنها مثبت بوده است،‌ در شش ماه اول ابتلا به بیماری، ویروس به مرور از بدنشان پاک می‌شود و خودبه‌خود بهبود می‌یابند. اما باقی افراد پس از مثبت بودن تست هپاتیت C وارد مرحله آزمایش «PCR» ویروس‌شناسی  می‌شوند که در صورت مثبت بودن تست، تحت درمان با دارو قرار می‌گیرند.

 

 درمان  بیماری

 

تا کنون هیچ واکسنی برای سرکوب ویروس هپاتیت سی ساخته نشده است. تا چند سال پیش، وقتی نام «هپاتیت سی» به عنوان یک بیماری مسری قابل انتقال از طریق انسان به میان می‌آمد، علاوه بر درد و رنج بیماری، تداعی‌گر واقعیت‌های تلخ اجتماعی بسیاری بود؛ از وحشت انتقال ویروس فرد مبتلا به اطرافیان تا گریز از جامعه و حتی اندیشیدن به پایان زندگی.

 

سالها پیش، عفونت هپاتیت سی با داروی تزریقی اینترفرون و داروی خوراکی ریباویرین با عوارض زیاد و در فرایند طولانی ۲۴ تا ۴۸ هفته‌ای، مسیر درمان را طی می‌کرد و شانس موفقیت درمان کامل مبتلایان با اینترفرون، فقط ۵۰ تا ۶۰ درصد (بسته به نوع ژنوتایپ) بود، انقلابی در درمان هپاتیت سی رخ داد و دارویی به نام «هاروونی» توسط دانشمندان در آمریکا کشف و معرفی شد که قادر بود هپاتیت سی را طی ۸۴ روز درمان کند؛ اما از آن جا که ۹۰ درصد بیماران مبتلا به هپاتیت سی در آمریکا  از نوع ژنوتایب‌ یک هستند، شانس موفقیت درمان بیماران ایرانی با داروی «هاروونی» فقط ۵۰ تا ۶۰ درصد بود. تحقیقات انجام شده بر روی جمعیت ایرانی نشان داده است که فراوانی ژنوتایپ ویروس هپاتیت سی در بیماران ایرانی، عمدتا ترکیبی از ژنوتایپ 1 (50 درصد) و ژنوتایپ 3 (46 درصد) است که با مصرف داروی هاروونی آمریکایی و یا مشابه آن ، شانس درمان  50 درصد از بیماران وجود داشت.

 

درمان آسان، کوتاه مدت و قطعی هپاتیت سی با «سووداک» / Sovodak

 

سرانجام با تولید قرص ایرانی «سووداک» (Sovodak ) حاصل تحقیقات محققان علوم پزشکی تهران به رهبری دکتر رضا ملک‌زاده که ترکیبی از «سوفوسبووير» و «داکلاتاسوير» است، بیماران هپاتیت سی انواع ژنوتایب‌ها، تحت درمان این دارو  قرار گرفته و با شانس موفقیت 98درصدی ، به بهبودی کامل می‌رسند.

 

سووداک» تنها داروی ایرانی درمان هپاتیت سی است که تحت مطالعات کارآزمایی بالینی با همکاری 60 تن از محققان و اعضای هیات علمی بیش از 50 مرکز تحقیقاتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قرار گرفته و  مقالات این کارآزمایی‌ها در مجلات داخلی و خارجی معتبر به چاپ رسیده است. این قرص وارد فارماکوپه ایران شده و در داروخانه‌ها در دسترس است.

 

بیماران مبتلا به هپاتیت سی تحت درمان،  قرص خوراکی  سووداک را بسته به این که مبتلا به سیروز کبد هستند یا نه، بین سه تا 6 ماه مصرف می‌کنند (سه ماه برای بیماران مبتلا به هپاتیت سی غیر سیروز کبدی  و 6 ماه برای بیماران مبتلا به سیرز کبدی).

 

مصرف‌کنندگان «سووداک» همانند مصرف‌کنندگان داروهای قبلی این بیماری، باید از بارداری پیشگیری کنند. با این وجود، به دلیل کاهش طول درمان بیماری به ۸۴ روز، زنانی که قصد بارداری دارند و داروی «سووداک» مصرف می‌کنند، می‌توانند با خیال آسوده‌تری، بارداری را به بعد دوره درمان کوتاه مدت خود موکول کنند و اگر بارداری ناخواسته رخ داد، مصرف دارو را پس از دوره زایمان آغاز کنند.

 

 

 مزایای استفاده از داروی ایرانی «سووداک»

 

•  عدم استفاده همزمان از داروي تزريقي اينترفرون
• موثر بودن روي تمام ژنوتايپ هاي ويروس هپاتيت سی
• موثر بودن روي موارد پيشرفته (سيروز) يا بيماراني که به داروهاي ديگر پاسخ نداده اند
• موثر و بی‌خطر بودن بر روی مبتلایان به بیماری‌های همزمان هپاتیت  سی و نارسایی کلیوی
• موثر بودن در مبتلایان به بیماری‌های همزمان هپاتیت سی و HIV
• عدم عوارض دارويي قابل توجه

 

 

انتهای پیام