مطالعه «پلی ایران» (پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی)، یکی از مهمترین مطالعات دکتر رضا ملک‌زاده، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران و مجری اصلی مطالعه کوهورت گلستان است که طی بیش از یک دهه تلاش تحقیقاتی با همکاری جمعی از محققان علوم پزشکی کشور و محققان بین‌المللی، به تولید قرص ترکیبی پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلبی عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی با نام تجاری «پلی‌پیل» انجامیده و این قرص در سال 2023 در فهرست داروهای مهم و حیاتی سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته است.
محققان در مطالعه کوهورت گلستان که در طول بیش از دو دهه، به طور ویژه بر بررسی علل شیوع بالای سرطان مری و معده و سرطان‌های گوارشی در شمال شرق ایران به عنوان داغترین نقطه بروز سرطان مری در جهان متمرکز بودند، با پیگیری وضعیت سلامت مشارکت‌کنندگان در مطالعه و بررسی داده‌ها و شواهد تحقیقاتی دریافتند نیمی از جمعیت مورد مطالعه، بر اثر بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی فوت می‌کنند. بررسی عوامل خطر سکته‌های قلبی و مغزی هم حاکی از آن بود که بیش از 50 درصد افراد بالای 50 سال، فشار خون بالا دارند.
بر همین اساس، تیم تحقیقاتی مطالعه کوهورت گلستان، در ادامه اهداف تحقیقاتی خود، درصدد یافتن راهکاری ساده برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی و در نتیجه کاهش مرگ‌های زودرس، با اتکا به داده‌های سلامت بیش از 50 هزار فرد مشارکت‌کننده در مطالعه کوهورت گلستان و علل مرگ‌های ثبت شده برآمد و پس از بررسی مطالعات موجود و مشورت با محققان و متخصصان، ایده استفاده از داروی ترکیبی، مطرح و طی مطالعاتی که دو دانشمند انگلیسی به نام «والد» و «ولو» انجام دادند ، نهایتا قرص ترکیبی « پلی‌پیل» برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی به تیم مطالعاتی کوهورت گلستان پیشنهاد شد.
محققان در مطالعه کوهورت گلستان، سپس امکان اجرای مطالعه پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی را پس از برگزاری جلسات و مشاوره‌های متعدد با برخی از محققان و متخصصان برجسته جهان و سازمان بهداشت جهانی در زمینه بیماری‌های قلبی و عروقی و نیز بخش بهداشت عمومی دانشگاه بیرمنگام انگلستان و همچنین متخصصان قلب، غدد و داخلی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و گلستان، بررسی و آن را در بستر مطالعه کوهورت گلستان پایه‌گذاری کردند و فاز پایلوت مطالعه «پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلبی عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی در شهر کلاله و با همکاری شبکه بهداشت و درمان این شهر به مدت یک سال (سال 89) بر روی 475 فرد مشارکت‌کننده 40 تا 70 سال به اجرا درآمد. قرص ترکیبی تجویز شده در این مطالعه که بر پایه یافته‌های محققان ایرانی و با سرمایه‌گذاری بنیاد خیریه «برکت» و توسط شرکت داروسازی البرز دارو، تولید شد، شامل ترکیبی از آسپرین 81 میلی‌گرم، انالاپریل 5 میلی‌گرم (والسارتان 40 میلی‌گرم برای کسانی که با مصرف انالاپریل دچار سرفه می شدند) ، آتورواستاتین 20 میلی‌گرم و هیدروکلروتیازید 12 میلی‌گرم ، از مهمترین داروهای اساسی مورد نیاز بیماران قلبی عروقی برای کنترل فشار خون، چربی خون و ضد انعقاد خون بود. شواهد تحقیقاتی محققان در این فاز مطالعه نشان داد قرص ترکیبی «پلی‌پیل» در مصرف‌کنندگان بخوبی تحمل می‌شود.
در ادامه، فاز اصلی مطالعه که «پلیایران» نام گرفته بود، به عنوان طولانی‌ترین کارآزمایی بالینی (5ساله) ، وسیع‌ترین (بیش از 300 روستای استان گلستان) و بزرگترین (15 هزار نفر از مشارکت‌کنندگان 50 تا 75 سال در مطالعه 50 هزار نفری کوهورت گلستان) در زمینه تاثیر قرص ترکیبی پلی‌پیل بر پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی و مرگ‌های ناشی از آن به اجرا درآمد.
مطالعه «پلیایران» پس از 5 سال اجرا و پیگیری وضعیت سلامت مشارکت‌کنندگان در مطالعه، در نهایت، موفق به ارائه قوی‌ترین شواهد علمی در جهان در زمینه تاثیر قرص ترکیبی «پلی‌پیل» بر پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی شد و نتایج این مطالعه در سال 2019 در مجله بین‌المللی مشهور «لنست» با عنوان Effectiveness of polypill for primary and secondary prevention of cardiovascular diseases (PolyIran): a pragmatic, cluster-randomised trial منتشر شد.
یافته‌های مطالعه «پلیایران» که پیگیری مشارکت‌کنندگان آن با موفقیت 99 درصدی همراه بوده ، حاکی از آن بود که 71 درصد مصرف‌کنندگان پلی پیل، به «مصرف دائمی» آن پایبند مانده‌اند. نتایج مطالعه «پلیایران» همچنین نشان داد در مجموع، مصرف قرص ترکیبی پلی‌پیل، 34 درصد در پیشگیری از سکته‌های قلبی و مغزی و مرگ‌های ناشی از آن موثر است و با بهبود پایبندی بیماران به مصرف مستمر این دارو ، تاثیر آن افزایش خواهد یافت؛ به طوری که در همین مطالعه با پایبندی 70 درصدی به مصرف قرص پلی‌پیل، میزان تاثیر آن بر پیشگیری اولیه از سکته های قلبی و مغزی به 57 درصد رسیده است.
قرص ترکیبی «پلی پیل» که در حال حاضر وارد فارماکوپه ایران شده و در داروخانه‌ها در دسترس است و در فهرست داروهای حیاتی سازمان بهداشت جهانی برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی قرار گرفته است، برای افراد بالای 50 سال قابل مصرف و دارای دو کاربرد پیشگیرانه است: در سطح پیشگیری اولیه ( کسانی که حداقل یک عامل خطر از میان عوامل خطر فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت، مصرف سیگار، چاقی و کم تحرکی دارند و خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی آنها در حد متوسط است) مصرف روزانه یک عدد قرص پلی‌پیل، موجب کاهش قابل توجه خطر حملات قلبی و عروقی می‌شود. در سطح پیشگیری ثانویه (افرادی که دارای دو یا چند عامل خطر هستند و سابقه تنگی رگ‌های کرونر قلب، سکته قلبی و یا مغزی دارند) نیز مصرف روزانه آن بسیار مهم و ضروری است. این دارو، تنها برای کسانی که حساسیت یا منع مصرف مشخص دارو داشته باشند ، تجویز نمی‌شود. همچنین بر اساس نتایج و شواهد متقن در مطالعه «پلیایران»، مصرف قرص ترکیبی «پلی پیل» فاقد عوارض مهم است.
محققان مطالعه «پلی ایران» تاکید می‌کنند مصرف قرص ترکیبی پلی‌پیل اگر همراه با سبک زندگی سالم باشد، نتایج بهتری به همراه خواهد داشت و مصرف این دارو نباید موجب عدم رعایت شیوه زندگی سالم شود.
انتهای پیام