«مطالعه درمان  هپاتیت سی» (Hepatitis C)، یکی از مهم‌ترین مطالعات صورت گرفته به رهبری دکتر رضا ملک‌زاده، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران و موسس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد این دانشگاه با همکاری جمعی از محققان علوم پزشکی کشور است که به تولید دارویی با نام  تجاری Sovodak   / سووداک، برای درمان قطعی، کامل و آسان هپاتیت سی در ایران انجامیده است.

هپاتیت سی یکی از شایع‎ترین و مهم‌ترین ویروس‌های هپاتیت  (هپاتیت A  ، B  C ، D ) و بیماری عفونی است که  کبد، یکی از بزرگترین و مهم‌ترین اعضای داخلی بدن انسان را درگیر و وظایف مهم آن شامل دفع سموم، ساخت پروتئین‌های حیاتی، تنظیم مصرف قند خون، سوخت‌وساز چربی‌ها و  ساخت برخی هورمون‌های ضروری را مختل می‌کند. بیماری عفونی هپاتیت سی، در صورت عدم درمان و مزمن شدن، بافت طبیعی کبد را به تدریج تخریب کرده و فرد نهایتا پس از ۱۰ تا ۳۰ سال، به نارسایی مزمن کبدی (سیروز کبد) مبتلا شده و در صورت پیشروی بیماری و عدم درمان، در اثر نارسایی کبد، ممکن است به پیوند کبد نیاز پیدا کند یا در نهایت به سرطان کبد مبتلا شود. بیمارانی که در اثر هپاتیت سی، به نارسایی کبد مبتلا می‌شوند، لازم است قبل یا پس از پیوند کبد، هپاتیت سی را به طور کامل درمان کنند.

بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین زده می‌شود 58 میلیون نفر به عفونت مزمن ویروس هپاتیت C مبتلا باشند و جهان هر سال با حدود 1.5 میلیون عفونت جدید مواجه باشد. بر اساس آمار سال 2019، حدود 290 هزار نفر بر اثر هپاتیت C جان خود را از دست داده‌اند که بیشتر آنها به دلیل سیروز و کارسینوم سلولی کبدی (سرطان اولیه کبد) بوده است. بر اساس برآوردها، در ایران حدود 180 هزار فرد با این ویروس تماس داشته و 80 هزار نفر آنها که ویروس در بدنشان باقی مانده، نیازمند درمان هستند.

هیچ واکسنی برای هپاتیت سی ساخته نشده و تا پیش از تولید داروی هپاتیت سی، درمان این بیماری با داروی تزریقی اینترفرون و داروی خوراکی ریباویرین با عوارض زیاد و در فرایند طولانی ۲۴ تا ۴۸ هفته‌ای صورت می‌گرفت؛ مسیر درمانی بسیار دشواری که مبتلایان این بیماری باید طی می‌کردند تا علاوه بر تحمل عوارض داروها و رنج بیماری، شانس بهبودی آنها، فقط ۵۰ تا ۶۰ درصد (بسته به نوع ژنوتایپ بیمار) باشد. اما سرانجام با تولید قرصی به نام «هاروونی» در آمریکا، تحولی در درمان هپاتیت سی رخ داد و این بیماری، طی یک دوره 84 روزه ، قابل درمان قطعی شد و این کشف مهم، زندگی مبتلایان هپاتیت سی را دگرگون کرد. اما تحقیقات دکتر رضا ملک‌زاده و تیمی از همکاران وی در مطالعه درمان هپاتیت سی در ایران نشان داد شانس موفقیت درمان بیماران ایرانی با داروی خارجی هپاتیت سی (هاروونی)، فقط ۵۰ تا ۶۰ درصد است؛ زیرا بر اساس فراوانی ژنوتایپ ویروس هپاتیت C در بیماران ایرانی بیشتر ، ترکیبی از ژنوتایپ 1 (50 درصد) و ژنوتایپ  3 (46 درصد) است که با مصرف داروی هاروونی و یا مشابه آن ، شانس درمان تنها 50 درصد است.

بر همین اساس، دکتر ملک‌زاده و همکاران وی در مطالعه «درمان هپاتیت سی در ایران» پس از دو و نیم سال تحقیق با ترکیب «سوفوسبویر» و «داکلاتاسویر» در قرصی به نام «سووداک» و با انجام کارآزمایی‌های متعدد بالینی (فاز پایلوت و فاز اصلی)، دارویی خوراکی را تولید و عرضه کردند که نتایج مطالعات ملی و بین‌‌المللی آن در مجلات معتبر نشان می‌دهد این قرص، بیماران مبتلا به هپاتیت سی را در تمام ژنوتایپ ها تا 98 درصد به طور قطعی درمان کرده است.

شواهد تحقیقاتی انجام شده در مطالعه این دارو حاکیست مصرف روزانه یک عدد قرص سووداک که ترکیبی از  سوفوسبوویر و داکلاتوسویر است، بيش از 98 درصد بيماران را در کمتر از سه ماه، درمان کامل و قطعی کرده است. این دارو در حال حاضر وارد فارماکوپه ایران شده و در داروخانه‌ها در دسترس است. «سووداک» تنها داروی ایرانی درمان هپاتیت سی است که تحت مطالعات کارآزمایی بالینی با همکاری 60 تن از محققان و اعضای هیات علمی بیش از 50 مرکز تحقیقاتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قرار گرفته و نتایج کارآزمایی‌های بالینی آن در مجلات داخلی و خارجی معتبر به چاپ رسیده است. اقدام بموقع در ساخت داروی ترکیبی «سووداک» و تولید آن با همکاری شرکت داروسازی دکتر عبیدی ، همچنین موجب کاهش شدید هزینه درمان هپاتیت سی در ایران شد و اکنون صدها بیمار مبتلا به هپاتیت سی با «سووداک»، درمان کامل و قطعی شده‌اند.

عدم استفاده همزمان از داروي تزريقي اينترفرون، موثر بودن روي تمام ژنوتايپ‌هاي ويروس هپاتيت سی، موثر بودن روي موارد پيشرفته (سيروز) يا بيماراني که به داروهاي ديگر پاسخ نداده‌اند، عدم عوارض دارويي قابل توجه از جمله مزایای استفاده از داروی «سووداک» است.

انتهای پیام