محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران به سرپرستی دکتر رضا ملک‌زاده، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری تیمی از محققان آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی، موسسه ملی تحقیقات سرطان آمریکا و مرکز تحقیقات سرطان انگلیس، موفق به معرفی روشی برای شناسایی زوَدهنگام سرطان مثانه تا 10 سال قبل از بروز علایم و تشخیص بالینی آن در افراد سالم بدون علامت شدند.
به گزارش وب سایت دکتر رضا ملک‌زاده محققان در این مطالعه که در مجله معتبر بین‌المللی EBioMedicine منتشر شده است، با بررسی نمونه‌های ادرار افراد بدون علامت که به مدت طولانی تحت پیگیری بودند ، برای نخستین بار ، موفق به تشخیص زودهنگام این بیماری در نمونه های ادرار، تا 10 سال قبل از تشخیص بالینی و شکل‌گیری اولیه تومور در افراد سالم بدون علامت شده‌اند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: مطالعه حاضر با بررسی شایع‌ترین تغییرات ژنتیکی در سرطان مثانه تلاش کرده تا افق جدیدی برای تشخیص زودهنگام این بیماری پیش روی تحقیقات پزشکی ایجاد کند.
محقق بین‌المللی سرطان، از «جهش‌های پروموتر معکوس تلومراز (TERT) به عنوان شایع‌ترین تغییرات ژنتیکی در سرطان مثانه نام برد و گفت: این جهش‌های ژنتیکی، معمولا در مراحل اولیه بروز سرطان مثانه رخ می‌دهند و به عنوان یک نشانه اولیه در تومورزایی به شمار می‌روند.
دکتر ملک‌زاده در این باره افزود: مطالعه ما بر روی 50 هزار فرد 40 تا 75 سال شرکت‌کننده در مطالعه کوهورت گلستان (بزرگترین مطالعه کوهورت خاورمیانه و شمال افریقا که در شمال شرق ایران به اجرا درآمد) ، انجام شد. پس از جمع آوری و ذخیره‌سازی نمونه های ادرار و خون و پردازش دی‌ان‌ای شرکت‌کنندگان در مطالعه، آنها را به مدت 10 سال، پیگیری کردیم و در این پیگیری طولانی مدت ، 40 شرکت کننده مبتلا به سرطان اولیه مثانه شناسایی شدند که از این تعداد نمونه‌های ادراری برای 30 شرکت‌کننده در دسترس و قابل استفاده بود.
محقق ارشد مطالعه کوهورت گلستان افزود: در این بررسی ما شاهد «جهش پروموتر معکوس تلومراز» در 14 فرد شرکت‌کننده مبتلا به سرطان مثانه بودیم ؛ جهش های ژنتیکی که 10 سال قبل از آغاز پیگیری‌های ما نیز قابل شناسایی بوده اند.
وی با اشاره به نتایج روش «ارزیابی جهش پروموتر معکوس تلومراز برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه» افزود: بررسی ما نشان داد این روش، از «ویژگی» (100 درصدی) و «حساسیت» ( 46درصدی) برای تشخیص سرطان ادراری تا 10 سال قبل از بروز بالینی تومور اولیه در افراد سالم فاقد علامت برخوردار است. ویژگی 100 درصدی این روش به معنای عدم وجود هر گونه نتیجه مثبت کاذب در آزمایشات نمونه‌هاست که این مساله از مهمترین شاخص‌ها در یافتن یک بیومارکر تشخیصی است ؛ چرا که از ایجاد اضطراب و مشکلات روحی افراد و هزینه‌های ناشی از ارایه نتایج مثبت کاذب جلوگیری می‌کند.
وی افزود: حساسیت 46 درصدی نیز به معنای آن است که با این روش می‌توان 46 درصد افرادی که طی 10 سال آینده به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند را شناسایی کرد که این میزان حساسیت برای این مدت زمان طولانی بسیار مناسب است.
به گفته دکتر ملک‌زاده، این مطالعه نشان داد که هر چه مدت زمان بین جمع‌آوری و بررسی نمونه ادرار تا زمان بروز علایم و تشخیص بالینی سرطان کمتر باشد، میزان آلل‌های جهش یافته این ژن در ادرار و در نتیجه قابل تشخیص بودن آن (حساسیت تشخیصی) بیشتر می‌شوند.
وی یادآور شد: چندین مطالعه مورد – شاهدی که توسط تعدادی از افراد تیم تحقیقاتی مطالعه حاضر برای ارزیابی «امکان استفاده از جهش پروموتر معکوس تلومراز در تشخیص سرطان های دستگاه ادراری » انجام شده بود، به خوبی نشان دادند که حساسیت این روش، هنگام تشخیص بالینی سرطان مثانه بین 87 تا 98 در صد بوده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران همچنین گفت: با اتکا به نتایج به دست آمده از این مطالعه، در حال برنامه‌ریزی برای تحقق گام های بعدی جهت بررسی ارزش این بیومارکر در تشخیص زودهنگام سرطان‌های مثانه در جمعیت‌های بزرگتر در نقاط مختلف دنیا از جمله جمعیت‌های آسیایی، اروپایی و آمریکایی هستیم.
محقق ارشد مطالعه حاضر یادآور شد: مطالعات قبلی، قابل تشخیص بودن جهش ژنتیکی پروموتر معکوس تلومراز در « دی‌ان‌ای سلول‌های ادراری» و همچنین «دی‌ان‌ای بدون سلول در ادرار» را نشان داده بودند؛ اما این جهش‌های ژنتیکی برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه، در هیچ مطالعه ای، ظرفیت‌سنجی نشده بودند.
وی تاکید کرد: روش ارزیابی شده در این مطالعه، بسیار بهتر و مقرون به صرفه‌تر از روش‌های تهاجمی همچون سیتولوژی ادرار و نشانگرهای زیستی موجود، برای تشخیص سرطان مثانه در مراحل اولیه بویژه در افراد پرخطر است. نتایج این مطالعه همچنین می‌تواند به غربالگری بهتر جمعیت پرخطر سرطان مثانه ، توسعه بیومارکرها برای تشخیص بسیار سریع‌تر این بیماری و نیز کنترل و پیشگیری از عود آن در بیماران مبتلا کمک کند.
انتهای پیام